با پیشرفته شدن جوامع شکل کار کردن افراد از حالت فردی به گروهی تغییر کرد. در این نوع شیوه ی کار، همواره فردی به عنوان سرپرست یا کارفرما حضور دارد. کارفرما و کارگر، با انعقاد قرارداد کار بین خود همواره حقوق و وظایفی در قبال یکدیگر دارمد. این حقوقی و وظایف توسط قانون گذار تعیین و تضمین می شود. اما با وجود تمام این ضمانت ها، بروز اختلاف بین کارفرما و کارگر مانند هر دو انسان دیگری ممکن و قابل تحقق است. با این تفاوت که قانونگذار برای حل و فصل اختلافات این دو فرد و جلوگیری از پایمال شدن حقوق کارگر، شکایت از کارفرما را به عنوان یک گزینه ی در دسترس معرفی می کند.
شکایت از کارفرما بار دیگر به حق داشتن وکیل افراد مخصوصا افراد طبقه ضعیف جامعه تاکید می کند. در این مطلب، به چگونگی این نوع شکایت، مراحل و مهلت آن و در نهایت به نمونه دادخواست شکایت از کارفرما اشاره می کنیم.
مونا ترابی، وکیل پایه یک دادگستری، بهترین وکیل در تهران است که می تواند در این زمینه راهنمای شما باشد.
شکایت از کارفرما
همانطور که گفتیم، کارفرما و کارگر در مقابل هم موظف به انجام اموری هستند. کارگر باید طبق تعدات خود برای کارفرما کار انجام دهد. کارفرما نیز باید حقوق حقه کارگر را که شامل دستمزد، پاداش، عیدی، مرخصی، حق اولاد، حق مسکن، خواروبار و امثال آن می باشد در موعد مقرر پرداخت نماید. قانون هیچ گونه تعللی در این موارد را جایز نمی داند. پس در صورت هرگونه کوتاهی از جانب کارفرما، کارگر می توان برای احقاق حقوق خود اقدام به شکایت از کارفرما کند. در این زمینه نیز قواعد و قوانینی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم. با ما همراه باشید.
موارد شکایت از کارفرما
در چه مواردی کارگر می تواند شکایت از کارفرما را طرح نماید؟ این موارد را در این بخش بررسی می کنیم.
- عدم عقد کارفرما با کارگر: وفق قانون کار، قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق‌السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می‌دهد. بنابراین، در صورتی که کارگر سندی مبنی بر اشتغال نزد کارفرما در قبال تعهدات دوطرفه مشخص داشته باشد با خیالی راحت تر می تواند نسبت به کارفرما شکایت خود را به دادگاه تقدیم فرماید.
- تعیین مزایایی کمتر از قانون کار برای کارگر توسط کارفرما: منطبق بر ماده ۸ قانون کار، شروط مذکور در قرارداد کار یا تغییرات بعدی آن در صورتی نافذ خواهد بود که برای کارگر مزایایی کمتر از امتیازات مقرر در این قانون منظور ننماید. مستتنبط از این ماده متوجه می شویم که کارفرما اجازه ندارد حقوقی کمتر از آنچه قانون کار برای کارگر در نظر گرفته به کارگر ارائه نماید که در این صورت کارگر می تواند شکایت از کارفرما را طرح کند.
- عدم پرداخت حقوق کارگر پس از فوت کارفرما: در صورت وجود قرارداد کاری قطعی، ورثه یک کارفرما، تمامی تعهداتی را که او به کارگر داشته، برعهده خواهند داشت. علاوه بر این، هر گونه تغییر حقوقی در وضع مالکیتِ کارگاه (مانند فروش یا اجاره کارگاه به دیگری، ادغام در موسسات و سازمان‌های دیگر و امثال آنها) تغییری در وضعیت کارگرانی که قراردادشان قطعیت یافته، ایجاد نمی‌کند.
کارگر در چه مواردی می تواند از کارفرما شکایت کند؟
علاوه بر آنچه در بالا گفتیم، موارد پایین نیز می توانند دلیلی برای شکایت از کارفرما با شند.
- اخراج کارگر توسط کارفرما به دلیل عدم انجام وظیفه : این موضوع اتفاقی است که تقریبا به طور رایج اتفاق می افتد. اما بر اساس ماده ۲۷ قانون کار، اگر کارگر در انجام وظایف محوله (که باید به صراحت و دقت در متن قرارداد کاری ذکر شده باشند) کوتاهی کند و یا آیین‌نامه‌های انضباطی کارگاه را پس از تذکرات کتبی نقض کند، کارفرما می‌تواند همکاری کاری خود با او را قطع کند. با این وجود، حتی در این شرایط هم کارفرما موظف است مطالبات، حقوقِ معوق و همین‌طور «حق سنوات» کارگر را به او پرداخت کند.
- کاهش پرداخت حقوق دریافتی کارگر توسط کارفرما: مطابق قانون کار، کارفرما تنها در چند حالت می تواند از حقوق کارگر بکاهد و در مواردی غیر از آن، کارگر می تواند از کارفرما شکایت کند.
- درخواست کارفرما مبنی بر ساعت کاری مازاد بر 8 ساعت از کارگر: منطبق بر ماده ۵۱ قانون کار، ساعات کار کارگران به غیر از موارد مطرح شده در قانون، نباید از ۸ ساعت در شبانه روز تجاوز کند. با این همه، کارفرما می‌تواند در توافق با کارگران و یا نماینده قانونی آنها، میزان کار در برخی روزهای هفته را کمتر و میزان کار در بقیه روزهای هفته را بیشتر کند.
- درخواست کارفرما مبنی بر کار کردن کارگر در روزهای جمعه.
مهلت شکایت از کارفرما
برای حفظ حقوق کارگر، حقوق کارگر و دیون ایشان مشمول مرور زمان نمی شود. یعنی شکایت از کارفرما مهلت معینی ندارد. به عبارتی یک کارگر در هر زمانی می تواند برای اخذ حقوق خود از کارفرما شکایت کند. وکیل قرارداد در تهران که در این موضوع تخصص دارد، می تواند با بررسی قرارداد بین کارگر و کارفرما، به کارگر برای رسیدن به حقوق قانونی ایشان کمک کند.
مراحل شکایت از کارفرما
شکایت از کارفرما در حال حاضر به شکل گذشته و ستنی نیست. به عبارتی و مراحل جدیدی را از قرار زیر در پی دارد:
- در اولین مرحله از مراحل و نحوه شکایت از کارفرما بابت حقوق، فرد متقاضی، باید اقدام به ثبت نام سامانه جامع روابط کار، به آدرس prkar.mcls.gov.ir نماید.
- جهت ورود به سایت، عبارت سامانه جامع روابط کار یا آدرس prkar.mcls.gov.ir را جست و جو نمایید. تا وارد صفحه ای، جدید شوید. در این مرحله، بابت حقوق و دستمزد معوقه، نام کاربری و رمز عبور خود را در کادر مربوطه وارد نمایید.
- در این مرحله بابت حقوق و دستمزد معوقه، جهت ثبت دادخواست، گزینه پنجره خدمات را انتخاب کنید تا به مرحله بعد بروید.
- پس از انتخاب پنجره خدمات، از پوشه اداره کل روابط کار، گزینه ثبت دادخواست بدوی را انتخاب کنید. بدین ترتیب شکایت از کارفرما بابت دستمزد معوقه را ثبت نمایید.
- پس از ثبت دادخواست، مراتب، از طریق پیامک، به کارگر و کارفرما اطلاع داده خواهد شد. جهت مشاهده وقت رسیدگی، باید به سامانه جامع روابط کار، مراجعه نمایند.
وکیل برای شکایت از کارفرما
همانطور که گفتیم، مواردی که باید از جانب کارفرما رعایت گردد در قانون مشخص می شود امور حقوقی اغلب از پیچیدگی و ظرافت های خاص خود بر خوردار هستند. در نتیجه تحلیل آن از یک فرد حقوقدان بر می آید. از جهتی به دلیل سنگینی متون حقوقی، درک درست از قوانین نیازمند تامل بالاست. مشخص است که هیچ کس به اندازه یک وکیل حرفه ای نمی تواند بازپس گیری حقوق از دست رفته ی یک کارگر را تضمین کند. در نتیجه توصیه ما به شما این است که در امور مربوط به شکایت از کارفرما از وکیل حقوقی مجرب راهنمایی بخواهید.
قانون حاکم بر این اختلاف؛ قانون کار است. برای مثال اینکه سفته ضمانت کار الزامی است یا خیر؟ آیا رابطه ی کارگر کارفمایی مشمول دعوا فسخ معامله می شود یا نه؟ این ها همگی سوالاتی هستند که منشایی جز قانون کار ندارند. پس وکیل شکایت از کارفرما کسی به جز یک وکیل با تجربه در خصوص قوانین کار، نباید باشد. اما به طور کلی، خصوصیاتی وجود دارد که بهترین وکیل تهران در هر پرونده ای باید دارا باشد. تا موجب ورود خسارات مادی و معنوی به مکل نگردد. این ویژگی ها عبارتند از:
- تخصص و تسلط
- توانایی متقاعد سازی
- به روز بودن
- راست‌گویی
نمونه متن شکایت کارگر از کارفرما
در این بخش به متنی اشاره می کنیم که برای شکایت از کارفرما مورد استفاده قرار می گیرد. یا به عبارتی متنی استاندارد برای این کار می باشد.
اینجانب: ……. از تاریخ ۱۳۸۶ تا تاریخ ۱۳۹۲ در فروشگاه ……… مشغول بکار بوده ام. که حدود ۴۰ روز پیش از بنده خواستند که به فکر کار دیگری باشم. چون توانایی پرداخت حقوق را نداشتند. از هیئت محترم تقاضای رسیدگی به موارد زیر را خواستارم:
- تفاوت دستمزد: کارفرما لیست بیمه پرداخت شده را قبول ندارد. می گوید شما کارگر پادو بوده اید. طبق حقوق کارگر پادو باید حساب شود. در حالی که بنده از تاریخ شروع بکار خود به مدت دو سال از ساعت ۸ صبح الی ۵/۸ شب با موتور سیکلت برای این فروشگاه مشغول به کار بوده ام. پس از دو سال به علت کارهای سنگین و سوار شدن بیش از حد به موتور به کمردرد مبتلا شده ام. پس از آن در فروشگاه مشغول به کارهای بانکی و فروشندگی بوده ام. حال موقع تسویه حساب به جای حقوق قانونی من کارفرما کل حقوق و مزایای پنج سال وده ماه و چهارده روز را حدود ۰۰۰/۰۰۰/۲۴ ریال محاسبه کرده است. و پس از اینکه به توافق نرسیده ایم تهمت سرقت به بنده زدند.
- حق مسکن و حق اولاد و بن کارگری و ….
- اضافه کاری
- عیدی و پاداش
- سنوات خدمت
- حق بیمه از تاریخ ۱۳۸۶ تا تاریخ ۱۳۸۷
وکیل اداره کار برای شکایت از کارفرما
وکیل اداره کار همانطور که پیشتر نیز گفتیم، دارای خصوصیاتی است. این خصوصیات می تواند در روند شکایت از کارفرما برای کارگر تاثیرگذار باشد. این خصوصیات عبارتند از:
- تسلط و دانش بالا نسبت به مسائل حوزه حقوق کار
- تسلط به امور قرارداد نویسی منطبق بر قانون کار
- آگاه به قوانین حاکم بر بیمه
- مطلع نسبت به آخرین تغییرات به وجود آمده در قانون کار
نمونه دادخواست اداره کار
نمونه دادخواست اداره کار برای شکایت از کارفرما از قرار زیر است:
با سلام و احترام
احتراما همانطور که مستحضر هستید کلیه شرکت های مشمول قانون کار ملزم به اجرای طرح طبقه بندی مشاغل بر اساس تجویز ماده ۴۸ قانون کار هستند. همچنین طبق ماده ی ۲۴ قانون کار چنین شرکت هایی ملزم به پرداخت پایه سنوات یا مزایای پایان کار مطابق با قانون کار می باشند. در این میان شرکت …… به شماره ثبت…… که دارای حدودا……. نفر نیروی انسانی شاغل در بخش پیمانکاری می باشد.
تا کنون حاضر به اجرای طرح طبقه بندی مشاغل برای کارکنان پیمانکاری نشده است. همچنین پایه سنوات را مطابق با قانون کار محاسبه نمی نماید. لازم به ذکر است که اکثر این کارکنان دارای مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد است. در مشاغل تخصصی مشغول به کار هستند. به عبارتی دارای تجربه ی گرانبها هستند. لذا خواهشمندیم دستور فرمایید تا نسبت به اجرای طرح طبقه بندی مشاغل و پرداخت پایه سنوات مطابق با قانون کار در این شرکت اقدامات لازم را مبذول فرمایند.
