وکیل پرونده جعل در تهران کسی است که وظیفه دارد از حقوق تضعیف شده اشخاص در برابر بزهکاران به واسطه جعل اسناد هویتی آن ها، دفاع کند. همچنین وکیل دادگستری در تهران به بزهکاران نادم و پشیمان از اعمال انجام داده علیه اشخاص و نظم عمومی کمک می کند، تخفیفات امیدبخشی، از قوانین و مراجع صلاح بگیرند. به هر حال وکیل کیفری و پرونده جعل در تهران فارغ از آنکه شما در مقام دادخواهی برای حقوق پایمال شده خود باشید و یا در جایگاه مجرم در برابر قانون قرار گرفته‌اید، با توجه به تجربه و دانش حقوقی بالای خود قادر به دفاع از شما به بهترین شکل است.
اسناد هویتی چیست؟
اسناد هویتی، اسنادی هستند که توسط مراجع قانونی و زیر نظر قانون برای تعیین احوال شخصیه از بدو تولد صادر می گردند. به عبارت دیگر هر سند رسمی که مطابق قانون، و به واسطه مراجع صالح صادر شود و هویت صاحب آن را سند را مشخص کند سند هویتی می‌باشد.
به این ترتیب سند هویتی، یک سند کاملا معتبر است که هویت صاحب آن از طرف مقامات رسمی و قانون به رسمیت شناخته می‌شود. اطلاعات درج شده در اسناد هویتی، معمولاً احوالات شخصی صاحبان آن را مشخص و شناسایی کرده و در بردارنده مواردی مانند نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد، تاریخ ازدواج، تاریخ طلاق، محل تولد، جنسیت، شناسایی خصوصیات ظاهری از طریق عکس درج گردیده در آن، است. در حال حاضر مهمترین اسناد هویتی در کشور شامل شناسنامه و کارت ملی بوده که شناسنامه از همان بدو تولد برای همه کسانی که بر حسب قوانین موجود، جزو شهروندان ایرانی محسوب می‌شوند از طرف مرجع صالح صادر می‌گردد.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که اسناد هویتی شامل هر سند رسمی و صادر شده از جانب قانون می‌باشد که احوال شخصیه دارنده آن را مشخص می‌کند.
در حال حاضر در کشور ما، مرجع صادر کننده و اعتبار دهنده به اسناد هویتی سازمان ثبت احوال است.
جعل به چه معناست؟
جعل در لغت به معنای «خلق کردن و دگرگون کردن» و تزویر به معنای «حیله و تقلب و خلاف واقع جلوه دادن چیزی» است.
جعل و تزویر در اصطلاح حقوقی عبارت است از:«ساختن هر چیز مثل سند به یکی از طرق پیش‌بینی شده در قانون بر خلاف حقیقت و به ضرر دیگری» است. قانونگذار فصل پنجم کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (کتاب تعزیرات) را به موضوع «جعل و تزویر» اختصاص داده است. اما فقط به ذکر مصادیق جرم جعل و تزویر اکتفا کرده و در همین راستا در ماده ۵۲۳ مقرر می‌دارد:
«جعل و تزویر عبارتند از ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی و غیررسمی، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تأخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته‌ای به نوشته دیگر یا به کار بردن مُهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب.»
جعل هویت چیست؟
همانطور که گفتیم شناسنامه مهمترین سند هویتی افراد بوده و در بردارنده مشخصات احوال شخصی و معرف هویت صاحبان شناسنامه است. گاهی اوقات ممکن است برخی اشخاص، با به کار بردن یک سری ترفند ها مشخصات ثبت شده در شناسنامه خود و یا دیگری را عوض کرده و چیزی خلاف واقع در آن ثبت کنند.
در این صورت می‌توان ادعا کرد که جعل هویت اتفاق افتاده است. بنابراین جعل هویت به معنایی ایجاد هر گونه تغییر و خدشه در اسناد هویتی می‌باشد که ممکن است از جانب خود فرد یا سایر افراد دیگر با مقاصد مجرمانه صورت بگیرد. جعل اسناد هویتی با قصد و قرض انجام اعمال مجرمانه بر علیه صاحب اسناد و نظم عمومی جامعه جرم تلقی شده و پیگرد قانونی دارد.
مصادیق جرم جعل هویت
- الف) تحصیل غافلگیرانه امضای واقعی: هرگاه به طور غافلگیرانه و توأم با قصد تقلب از شخصی امضا گرفته شود، هر چند که امضا، واقعی است. اما دو شرط تقلب و غافلگیرانه بودن موجب می‌شود که جرم جعل تحقق پیدا کند و این همانند استبدال شخص است. یعنی با غصب هویت دیگری و با استفاده از نام و عنوان شخص دیگر امضای واقعی در سند گذاشته می‌شود که تحت عنوان جعل هویت غیر، از آن یاد می‌شود.
- ب) تراشیدن و خراشیدن: خراشیدن، از بین بردن یک جزء کلمه است. مثل اینکه واژه «حسین» را به «حسن» تبدیل کند اما تراشیدن، از بین بردن تمام کلمه است.
- ج) قلم بردن در نوشته: عبارت است از تغییر و تبدیل حروف و کلمات یا ارقام موجو د، بدون اینکه کلمه یا رقم جدیدی اضافه شود مثل اینکه عدد ۱ را به ۲ یا ۳ تبدیل کند.
- د) اثبات در نوشته: عبارت از اعتبار بخشیدن به سند یا نوشته باطل از طریق پاک کردن و از بین بردن علامت بطلانِ سند یا کلمه «باطل» از روی سند است.
- ه ) الحاق و الصاق: در الصاق، حداقل دو نوشته متفاوت از یک شخص به همدیگر وصل و چسپانده می‌شود؛ به طوری که در نظر اول، یک سند به حساب می‌آیند اما در الحاق، رقم یا حرف یا کلمه‌ای در متن یا حاشیه یک سند اضافه می‌شود.
۱- جعل شناسنامه
جعل شناسنامه ممکن است به دو شکل رخ دهد و برای هر دو شکل آن از طرف قانون مجازات‌هایی مقرر گشته است. اشخاصی که با مقاصد گوناگون اعمال جعل بر علیه اسناد هویتی خود و یا متعلق به دیگری می‌کنند، ممکن است جزو اشخاص عادی و یا اشخاص رسمی باشند.
قانون مجازات اسلامی برای هر دو مورد، چه اشخاص عادی و چه اشخاص رسمی مجازات در نظر گرفته و بیان می دارد که هر گاه اشخاص عادی که جزو کارمندان دولت نیستند و همچنین اشخاص رسمی و کسانی که جزو کارمندان و خدمتگزاران دولت می‌باشند، مرتکب عملی شوند که در قانون به جرم علیه اسناد هویتی شناخته شود، مجرم هستند و باید مجازات اعمال شده در قانون، برای آنها به اجرا دربیاید.
مطابق با قوانین موجود جعل شناسنامه شامل هرگونه خدشه از قبیل تراشیدن، خراشیدن، قلم بردن، الحاق، محو، اثبات و سیاه کردن شناسنامه بوده و اشخاصی که اقدام به اعمال این جرم کرده اند باید مطابق با قوانین جزایی کشور مجازات شوند.
۲- جعل کارت ملی
بعد از شناسنامه در کشور ما کارت ملی دومین مدرک شناسایی معتبر سند هویتی شناخته می شود، که جعل آن نیز در حکم جعل اسناد هویتی بوده و مرتکبان این جرم مشمول تمام مجازات‌های مقرر شده در قانون برای جرم جعل اسناد هویتی می‌باشند.
البته باید متذکر شویم که امروزه به دلیل هوشمند شدن کارت ملی، و ثبت اثر انگشت صاحبان این سند هویتی در سیستم الکترونیکی یک‌پارچه سازمان ثبت احوال کشور، تقریبا جعل و وارد آوردن هرگونه خدشه بر نوشته‌های ثبت شده بر روی آن، غیر ممکن می‌باشد. به همین دلیل قوانین خاص و جداگانه‌ای برای این سند هویتی مهم در قانون پیش‌بینی نشده است. اما اعمال هر گونه سوءاستفادههای غیر قانونی بر علیه کارت ملی اشخاص در حکم جعل اسناد هویتی تلقی شده و تمام مجازات‌های در نظر گرفته شده در قانون برای جعل شناسنامه، برای کارت ملی نیز به اجرا درخواهد آمد.
مجازات جعل اسناد
مجازات اسناد در سال ۱٣٧۵ تصویب شده و طی مواد ۵۳۲ ـ ۵۳۶ تعزیرات قانون مجازات اسلامی به آن پرداخته شده است. به موجب این قانون مجازات مقرر برای جعل اسناد و نوشته‌های غیر رسمی و نامعتبر جبران خسارت وارده به علاوه جزای حبس ۶ ماه تا دو سال و یا پرداخت جزای نقدی سه تا دوازده میلیون ریال است.
اگر مرتکب جعل اسناد، از کارمندان و مسئولان دولتی باشد علاوه بر آن که محکوم به مجازات حبس یک تا پنج سال یا جزای نقدی شش تا سی میلیون می‌باشد، مشمول مجازات قوانین اداری نیز می‌شود.
جعل معنوی یا مفادی چیست؟
جعل معنوی، به معنای ثبت اسناد بر خلاف واقع در اسناد رسمی است. ثبت اسناد بر خلاف واقع، اعم از اینکه موضوع مورد نظر یا مضمون آن موضوع تغییر داده شود و یا آن که گفته و نوشته یکی از مقامات رسمی، و یا مهر یا تقریرات یکی از طرفین مورد تحریف قرار بگیرد، یا صحیح جلوه دادن امر باطل و یا باطل جلوه دادن امری صحیح یا چیزی را که بدان اقرار نشده، اقرار شده جلوه داد و یا برعکس آن، را شامل می‌شود.
لازم به ذکر است که جعل مفادی یا جعل معنوی فقط در مورد اسناد رسمی قابل انجام بوده و از آنجایی که اسناد عادی با دخالت مستقیم و توسط خود امضا کنندگان سند تنظیم می گردد، طرفین نمی تواند برای آن ها طرح دعوی جعل مفادی ادعا نمایند.
اسناد هویتی شامل چه مواردی می شوند؟
همانطور که در مطالب قبلی نیز عنوان کردیم مهمترین اسناد هویتی کشور ایران شامل شناسنامه و کارت شناسایی ملی است. اما اسناد هویتی فقط در این دو گزینه خلاصه نمی شود و در قوانین موجود موارد دیگری نیز وجود دارند که در حکم اسناد هویتی تلقی می شوند. منتهی اعتبار این اسناد در مقایسه با شناسنامه و کارت ملی در درجه اهمیت کمتری قرار دارد. البته ناگفته نماند که جعل در این اسناد نیز، در حکم جعل اسناد هویتی بوده و مرتکب آن باید مطابق با قوانین مقرر در قانون مجازات اسلامی مجازات شود. دیگر اسناد هویتی به غیر از شناسنامه و کارت ملی به شرح زیر است
- اسناد هویتی اتباع خارجی که شامل کارت اقامت و کارت اشتغال می‌باشد
- گواهینامه رانندگی که مرجع صالح صادر کننده آن پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا است.
- گذرنامه که مرجع صالح صادر کننده آن پلیس مهاجرت و گذرنامه ناجا می باشد.
- کارت پایان خدمت که مختص آقایان بوده و مرجع صالح صادر کننده آن سازمان وظیفه عمومی ناجا می باشد.
- برخی مدارک شناسایی نظیر کارت دانشجویی و کارت پرستاری نیز وجود دارند که معمولا برای شناسایی موقعیت شغلی و جایگاه اجتماعی افراد از جانب مراجع صالح صادر می شوند. هر چند که این گزینه‌ها در درجه اهمیت بسیار پایین‌تری نسبت شناسنامه و کارت ملی قرار دارند، اما هرگونه جعل و استفاده از مدرک جعلی آن ها نیز از طرف قانون پیش بینی شده و مجازات هایی برای مرتکبان آن وجود دارد
جعل اسناد هویتی به چه منظوری صورت می گیرد؟
جعل اسناد هویتی اغلب به منظور سود جویی و سوءاستفادههای غیرقانونی از اسناد هویتی دیگران و یا حتی خود مجرم انجام می‌گیرد. معمولا مجرمان و کلاهبرداران با جعل اسناد هویتی دیگران، با نام و اعتبار آن ها دست به انجام برخی جرایم می‌زنند. در برخی موارد نیز برخی از مجرمان جهت مخفی نگه‌داستن هویت خود اقدام به جعل هویت و ایجاد خدشه در اسناد هویتی خود کرده و با این ترفند از چنگال قانون و عدالت فرار می‌کنند. همچنین گاهی اوقات با تبانی برخی کارمندان دولت و مجرمان جعل اسناد به منظور فراری دادن مجرم از دست قانون و خارج شدن او از کشور با هویت جعلی انجام می‌گیرد.
جرم جعل اسناد هویتی از چند جنبه قابل بررسی است؟
جعل اسناد هویتی دارای دو جنبه است، به نحوی که هم از جنبه جرم علیه اشخاص و اموال یا جرایم حقوقی و هم از جنبه جرم علیه آسایش و امنیت عمومی یا همان جرایم جزایی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
جرایم مرتبط با جعل اسناد هویتی علاوه بر آنکه یک جرم عمومی تلقی شده و حتی در صورت رضایت شاکی خصوصی نیز باید، مجرم متحمل مجازات‌های مقرر در قانون شود، باید خسارات مادی و معنوی وارده به اشخاص خصوصی، نیز در صورت عدم رضایت شاکی خصوصی مطابق با حکم قانون از جانب مجرم جبران گردد. بنابراین مجرمان جرایم هویتی هم از جنبه حقوقی و هم از جنبه کیفری محکوم به جبران خسارات وارده هستند که در صورت تشخیص قاضی پرونده و موافقت او با تبدیل حبس به جزای نقدی، این قبیل افراد متحمل پرداخت خسارات سنگینی خواهند شد.
جعل اسناد هویتی چه آسیب هایی را به دنبال دارد؟
جعل اسناد یکی از معضلاتی است که همواره سیستم حقوقی و جزایی کشور با آن درگیر بوده و روز به روز دامنه درگیری آن بیشتر می‌شود. به هر حال اسناد هویتی یکی از مهمترین فاکتورهای تنظیم روابط اجتمایی افراد می‌باشد که ایجاد جعل و خدشه در آن علاوه بر عواقب حقوقی و قانونی، اعتماد عمومی جامعه و افراد به یکدیگر را نیز تضعیف می کند که همین عامل تاثیر بسیار منفی بر نظم عمومی جامعه خواهد گذاشت.
علاوه بر موارد ذکر شده جعل اسناد هویتی با یک سری مجازات هایی همراه است که این عامل نیز به دلیل افزایش آمار زندانیان کشور بار وظایف دولت را سنگین‌تر می‌کند.
جعل اسناد هویتی چه مجازاتی را در پی دارند؟
همانطور که در مطالب قبلی نیز عنوان کردیم شناسنامه و کارت ملی اشخاص که از طرف سازمان ثبت احوال کشور صادر می‌شود مهمترین و قانونی‌ترین اسناد هویتی است که جعل و استفاده از مدرک جعلی آن ها جرم می‌باشد.
در قانون مجازات اسلامی برای هر دو مرتکب یعنی جعل کننده و استفاده از سند جعلی که هر کدام جرم جداگانه و همچنین مجازات جداگانه ای دارند، مجازاتی پیش بینی شده است.
در فصل پنجم قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، قانونگذار جعل سند رسمی هویتی شناسنامه را جرم دانسته و بیان می دارد که هر گاه اشخاص عادی مرتکب جعل شناسنامه شوند، علاوه‌بر آنکه باید تمام خسارات وارده بر صاحب شناسنامه را جبران نمایند، به مجازات حبس از شش ماه تا سه سال و یا جزای نقدی سه تا هجده میلیون ریال، نیز محکوم می‌شوند.
همچنین جعل اسناد هویتی از جانب کارمندان دولت نیز در قانون پیش بینی شده و ماده ۵۳۲ قانون مجازات اسلامی مربوط به جرم جعل سند هویتی از جانب کارمندان دولت است. در این ماده قانون بیان می دارد که هرگاه هر یک از مسئولان و کارمندان دولت در اجرای وظایف خود تخطی کرده و احکام، تقریرات، نوشته‌ها، اسناد، سجلات و دفاتر را بر خلاف آن چیزی که هست بنویسند و در اوراق رسمی تزویر نمایند، اعم از آن که مهر و امضا را ساخته و یا مهر و امضا و خطوط را تحریف کنند، یا کلمه‌ای الحاق کنند و یا اسامی افراد را تغییر دهند، علاوه بر آن که مستحق مجازات های اداری هستند و همچنین باید خسارات وارده بر صاحب اسناد را جبران نمایند، به مجازات حبس یک تا پنج سال و یا پرداخت شش تا سی میلیون ریال جزای نقدی محکوم می شوند.
همچنین در صورت وقوع جرم جعل معنوی از جانب کارمندان و مسئولان دولتی، علاوه بر مجازات اداری و جبران خسارات وارده به مجازات حبس از یک تا پنج سال و یا جزای نقدی شش تا سی میلیون ریال محکوم می شوند.
همچنین ماده ۱۳ قانون تخلفات مربوط به اسناد هویتی، بیان می‌دارد که هر گاه اشخاص اقدام به چاپ غیر مجاز اسناد سجلی، یا ساخت غیر مجاز مهرهای سجلی و یا سرقت غیر مجاز مهرهای سجلی کنند، به جزای حبس از دو تا پنج سال و یا جزای نقدی دو میلیون تا پنج میلیون ریال محکوم می‌شوند.
لازم به ذکر است که ایجاد هر گونه خدشه در شناسنامه خود نیز حرم بوده و مرتکب آن محکوم به پرداخت یکصد تا پانصد ریال جزای نقدی است. اگر ایجاد خدشه با مقاصد متقلبانه به همراه باشد، مرتکب محکوم به مجازات جعل هویت در قانون مجازات اسلامی نیز خواهند شد.
مجازات مرتکب جاعل هویت:
مجازات مرتکب بسته به فعل ارتکابی متفاوت خواهد بود. در صورت سرقت داده جزای نقدی از یک میلیون (۱.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال و در صورت جعل داده مجازاتی معادل حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات در انتظار مرتکب خواهد بود.
در صورت استفاده از هویت جعلی جهت ارتکاب جرایم دیگر برای آن دسته از جرایم نیز مجازات تعیین شده و این مجرمین از حیث تعدد مادی جرم قابل مجازات می باشند.
موسسه حقوقی بین المللی عدالت آریایی با بهره گیری از بهترین وکیل حقوقی تهران تا انتهای مسیر حقوقی همراه شماست.
شناسنامه و کارت ملی، مهمترین اسناد هویتی هر شخص می‌باشد که هر گونه دستکاری و خدشه در آنها به عنوان جعل هویت تلقی شده و پیگرد قانونی دارد. جعل اسناد علاوه بر آنکه برای افراد و صاحبان این اسناد هویتی عواقب بد و حتی غیر قابل جبرانی را در پی خواهد داشت، موجب بر هم خوردن نظم عمومی جامعه نیز می‌گردد. به همین دلیل در مواجه با پرونده جعل هویت باید از یک وکیل کیفری کارآمد و مجرب برای بررسی پرونده جعل که یک جرم عمومی بوده و علاوه بر جنبه حقوقی از جنبه جزایی نیز پیگرد قانونی و کیفری دارد، مشاوره حقوقی دریافت کرد. در این مقاله درباره‌ی تعریف جعل هویت و اسناد هویتی آن، مجازات و … توضیحاتی داده شده است.
نتیجه‌گیری:
بی‌شک همه ما می‌دانیم که شناسنامه و کارت ملی مهمترین اسناد هویتی ما بوده و باید همواره جهت حفظ و نگه‌داری آن کوشا باشیم، تا خدایی نکرده در معرض سوءاستفادههای، مجرمان و کلاهبرداران قرار نگیریم. همچنین باید این واقعیت را نیز قبول کنیم که جعل هویت خود و دیگران، یک جرم بزرگ بوده و از جنبه‌های مختلف قابل پیگیری است.
دریابان لازم است به این نکته کلیدی نیز اشاره کنیم که، در صورت درگیری با مشکلات ناشی از جعل اسناد هویتی بهره جستن از مشاوره‌های وکلای مجرب و کارکشته بسیار چاره‌ساز بوده نباید نسبت آن بی‌تفاوت بود.
