حبس در دو معنا استعمال شده است.:
۱-اباحه مجانی منافع برای جهتی یا شخصی معین و یا عنوانی از عناوین. ۲-زندانی کردن.
طبق ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی جمهوری اسلامی ایران، حاکم می‌تواند با وجود شرایط مقرر در این قانون، هرگونه حبسی را همچون حبس بازدارنده و حبس تعزیزی را معلق نماید که به‌آن حبس تعلیقی گفته می‌شود.
حبس تعلیقی:
حبس تعزیری:
- گناهانی که موجب «حد» می‌شوند؛ مانند زنا و لواحق آن، قذف، شرابخواری، سرقت، محاربه و ارتداد
- جنایاتی که موجب «قصاص» می‌شوند؛ مانند قتل عمدی، نقص عضو، ضرب و جرح
- جرایمی که موجب «دیات» می‌شوند؛ مانند قتل شبه عمد، قتل خطای محض، جنایت بر اندام‌های بدن از قبیل: آسیب وارد کردن بر سر، صورت، دست، پا، چشم، بینی، گوش، لب، زبان، دندان‌ها، گردن، همچنین جنایت بر حواس بدن از قبیل: حس شنوایی، بینایی، بویایی و چشایی
- اعمالی که موجب تعزیر می‌شوند؛ مانند جرایم، اعمال و گناهانی که در شرع برای آن‌ها حد معین نشده است.
محکومین به حبس تعزیری بیش از سه سال، دارای سو پیشینه تلقی و آن هم فقط تا دو سال پس از اجرای حکم و پس از آن مدت سابقه آن‌ها پاک می‌شود.
درجات مجازات های تعزیری:
درجات مجازات های تعزیری در قانون مجازات اسلامی به هشت دسته تقسیم شده است و به عبارت دیگر در صورتی که فردی مرتکب جرمی شود با توجه به جرمی که محقق می شود به یکی از درجه های مجازات محکوم می شود به عنوان مثال : مجرمی که جرم توهین را مرتکب شده است به مجازات درجه 7 محکوم می گردد که هر کدام دارای مدت مشخصی به صورت زیر می باشد :
درجه1
– حبس بيش از بيست و پنج سال
درجه 2
– حبس بيش از پانزده تا بيست و پنج سال
درجه 3
– حبس بيش از ده تا پانزده سال
درجه 4
– حبس بيش از پنج تا ده سال
درجه 5
– حبس بيش از دو تا پنج سال
درجه 6
– حبس بيش از شش ماه تا دو سال
درجه 7
– حبس از نود و يک روز تا شش ماه
درجه ٨
– حبس تا سه ماه
مجازات های تعزیری باید مادون حدود و کمتر از مجازات های حدی باشند و برخلاف حدود در تعزیرات میزان مجازات براساس قانون مشخص شده و قاضی در تعیین آن مواردی را مدنظر قرار می دهد . به بیان ساده تر انگیزه ، سوء پیشینه و شخصیت مرتکب جرم برای تعیین میزان مجازات ها و حبس های تعزیری مدنظر قاضی قرار می گیرد .
خرید حبس تعزیری، اشتباه عوام در به کار بردن کلمات:
یک اشتباه رایج در به کار بردن کلمات میان عوام، خریدن حبس تعزیری است. خرید و فروش حبس که مجازات و کیفر جرم است امکان ندارد منتها با وجود جهات تخفیف، تبدیل آن به جزای نقدی آن هم جرایم مذکور در مجازات های جایگزین حبس امکان پذیر است.
جهات تخفیف نیز عبارتند از:
- الف) گذشت شاکی یا مدعی خصوصی؛
- ب) همکاری مؤثر متهم در شناسایی شرکا یا معاونان، تحصیل ادله یا کشف اموال و اشیاء حاصله از جرم یا به کار رفته برای ارتکاب آن؛
- پ) اوضاع و احوال خاص مؤثر در ارتکاب جرم، از قبیل رفتار یا گفتار تحریک‌آمیز بزه‌دیده یا وجود انگیزه شرافتمندانه در ارتکاب جرم؛
- ت) اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار مؤثر وی در حین تحقیق و رسیدگی؛
- ث) ندامت، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری؛
- ج) کوشش متهم به منظور تخفیف آثار جرم یا اقدام وی برای جبران زیان ناشی از آن؛
- چ) خفیف بودن زیان وارده به بزه‌دیده یا نتایج زیان‌بار جرم؛
- ح) مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم.
تفاوت حبس تعزیری با تعلیقی چیست؟
بنابراین تعزیر نوعی مجازات است و حبس تعزیری حبس های مندرج در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی۹۲ هستند و در مقابل حبس حدی قرار دارند منتها حبس تعلیقی حبسی است که به دلیل وجود جهات تعویق، قابل تعلیق خواهد بود. زیرا جهات تعلیق مجازات از جمله حبس، همان جهات تعویق است.
موسسه عدالت آریایی با بهره گیری از بهترین وکیل کیفری تهران تا انتهای مسیر حقوقی همراه شماست.
