طبق آن‌چه در قانون کشور ما آمده‌است، به غیر از مرگ هریک از زن یا مرد، عقد ازدواج در دوحالت فسخ نکاح و طلاق پایان می‌یابد. طلاق نیز، خود به دو شیوه طلاق رجعی و طلاق بائن انجام می‌شود. اگر طلاق شرایط ذکرشده درباره مصادیق طلاق بائن را نداشته‌باشد، رجعی است. درادامه این مطلب با استفاده از توضیحات وکیل پایه یک دادگستری، موضوع طلاق رجعی و آثار و شرایط آن‌را بیشتر بررسی می‌کنیم.
Table of Contents
طلاق رجعی چیست؟
به‌طور کلی باید گفت که طلاق اگر بائن نباشد، رجعی است. در قانون مدنی، مواردی که طلاق بائن به‌حساب می‌آید، مشخص شده‌است. برای شناخت بهتر نوع رجعی طلاق، ابتدا شرایط تحقق طلاق بائن را بررسی می‌کنیم.
در ماده ۱۱۴۵ قانون مدنی آمده‌است که طلاق در شرایط زیر بائن است:
«۱- طلاقی که قبل از نزدیکی واقع‌شود.
۲- طلاق یائسه.
۳- طلاق خُلع و مُبارات، مادام که زن رجوع به عوض نکرده‌باشد.
۴- سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم از این‌که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید.»
باتوجه به این ماده، طلاق قبل از رابطه، طلاق زن یائسه، طلاق خلع و مبارات که به معنی بخشش مالی از طرف زن به مرد برای طلاق است و همچنین در شرایط سه طلاقه، طلاق بائن است. اگر هیچ‌کدام از شرایط بالا وجود نداشته‌باشد، طلاق از نوع رجعی خواهدبود. ویژگی اصلی این طلاق، امکان بازگشت مرد به زن و ازسرگیری زندگی مشترک است.
وبسایت عدالت آریایی امکان مشاوره با بهترین وکیل طلاق را برای شما فراهم کرده‌است. شما می‌توانید سؤالات خود درباره طلاق و سایر مسائل مربوط به حقوق خانواده را با وکلای مجرب این مجموعه مطرح کنید و اطلاعات حقوقی خودرا بالا ببرید.
شرایط تحقق طلاق رجعی
شرایط تحقق طلاق به صورت رجعی، همان شرایط کلی تحقق طلاق و میان طلاق بائن و رجعی مشترک است. این شرایط در مواد مختلف مربوط به طلاق، در قانون ذکر شده‌اند. به‌عنوان اولین مورد، درخواست طلاق تنها می‌تواند از سوی مرد باشد. زن تنها درصورت داشتن وکالت در طلاق از مرد ویا در شرایط عسر و حرج و سختی غیرقابل تحمل، می‌تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند.
همچنین مرد نمی‌تواند در زمان عادت ماهیانه و یا نفاس( خونریزی بعداز زایمان) زن را طلاق دهد، مگر در زمانی که زن باردار باشد و یا بین زن و مرد رابطه برقرار نشده‌باشد. علاوه‌براین، درحالتی‌که در زمان پاکی زن بعداز عادت ماهیانه، بین زن و مرد رابطه برقرار شده‌باشد، مرد نمی‌تواند تا بعداز پایان عادت ماهیانه بعدی زن، او را طلاق دهد. البته این مورد برای زن باردار و یا یائسه، صادق نیست. درباره زن یائسه، طلاق درصورتی صحیح است که سه ماه از تاریخ آخرین نزدیکی گذشته‌باشد.
درکنار موارد بالا، سایر شرایط عمومی طلاق، در طلاق رجعی نیز برقرار است و برای صحت طلاق باید به آن‌ها توجه کرد. برای مثال طلاق رجعی می‌تواند به صورت طلاق غیابی انجام شود و یا برای انجام مراحل آن، وکیل درنظر گرفته‌شود.
درواقع وکیل طلاق به درخواست زوج، به جای او همه مراحل طلاق را انجام می‌دهد و حتی در زمان جاری شدن صیغه طلاق نیز، به نمایندگی از جانب مرد، حضور پیدامی‌کند. حتی درزمانی که درخواست طلاق از سوی زن باشد نیز، امکان انتخاب وکیل به نمایندگی از سوی او برای انجام مراحل طلاق، وجوددارد.
آثار طلاق رجعی چیست؟
مهمترین اثر طلاق به‌صورت رجعی که آن را از طلاق بائن متمایز می‌سازد، امکان رجوع مرد به زن، در مدت عده طلاق است. منظور از امکان رجوع این است که، مرد می‌تواند بدون اجرای عقد ازدواج مجدد و بدون هیچ تشریفات خاصی، زندگی مشترک خود را با زن، مجدداً آغاز کند.
مشاوره با یک وکیل حقوقی می‌تواند اطلاعات بیشتری درباره آثار طلاق به شکل رجعی به شما ارائه دهد و تصمیم‌گیری درباره طلاق و انجام مراحل آن‌را برایتان راحت‌تر کند.
آیا طلاق رجعی در شناسنامه ثبت می شود؟
یکی از مهمترین نکات مربوط به طلاق رجعی، شیوه ثبت آن در شناسنامه است. ماده ۳۸ قانون حمایت از خانواده درباره ثبت طلاق به‌صورت رجعی، این‌گونه حکم می‌کند:
«در طلاق رجعی، صیغه طلاق مطابق مقررات مربوط جاری و مراتب صورت‌جلسه می‌شود ولی ثبت طلاق منوط به ارائه گواهی کتبی حداقل دو شاهد مبنی بر سکونت زوجه مطلّقه در منزل مشترک تا پایان عده است، مگر این که زن رضایت به ثبت داشته‌باشد. در صورت تحقق رجوع، صورت‌جلسه طلاق ابطال و درصورت عدم رجوع صورت‌جلسه تکمیل و طلاق ثبت می شود. صورت‌جلسه تکمیل شده به امضای سردفتر، زوجین یا نمایندگان آنان و دو شاهد طلاق می رسد. در صورت درخواست زوجه، گواهی اجرای صیغه طلاق و عدم رجوع زوج به وی اعطاء می‌شود. در هر حال درصورت انقضای مدت عده و عدم احراز رجوع، طلاق ثبت می‌شود.»
به‌طور کلی، از این ماده این‌گونه برداشت می‌شود که طلاق رجعی درهرصورت بعداز پایان مدت عده ثبت می‌شود. اما این امکان وجوددارد که با رضایت زن، طلاق به‌صورت رجعی، پیش‌از پایان عده نیز ثبت شود.
همچنین باید این نکته را نیز درنظر داشته‌باشید که عدم ثبت طلاق موجب اعمال مجازات به صورت نقدی و همچنین حبس است. در ماده ۴۹ قانون حمایت از خانواده، درباره لزوم ثبت ازدواج، طلاق، رجوع از طلاق و سایر موارد از این دست توسط مرد، این‌گونه ذکر شده‌است:
« چنان‌چه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم می شود. این مجازات در مورد مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق استنکاف کند نیز مقرر است.» یادآوری می‌کنیم که شما می‌توانید از هر نقطه ایران، ازطریق شماره تلفن‌های موجود در سایت، سؤالات خود را درباره انواع طلاق و شرایط آن، با وکیل خانواده در تهران، مطرح کنید.
عده چیست و عده در طلاق رجعی چقدر است؟
دریک تعریف کلی، عده مدت زمانی است که زن پس‌از انحلال ازدواج به هرشکل، باید برای ازدواج مجدد صبرکند. مدت عده طلاق برای هر دو شکل رجعی وبائن، به یک اندازه و برابر سه طهر است. مفهوم سه طهر این است که، زن باید سه بار عادت ماهیانه شود و عادت ماهیانه پایان یابد. با شروع عادت ماهیانه چهارم بعد از طلاق، مدت عده زن پایان می‌یابد.
البته مدت عده درباره نکاح منقطع یا همان صیغه متفاوت است. اگر درباره نکاح منقطع سؤالی دارید و یا برای این که بدانید صیغه چیست، پیشنهاد می‌کنیم سایر مقالات سایت را مطالعه کنید و یا با مشاوران ما تماس بگیرید.
شرایط رجوع در طلاق رجعی
طبق قانون، برای رجوع مرد به زن درحالتی‌که طلاق آن‌ها به صورت رجعی بوده‌است، شرایطی وجود دارد. اولین و مهمترین مورد این است که رجوع حتماً باید در مدت عده انجام بپذیرد. بعداز پایان عده، دیگر امکان رجوع برای مرد وجود ندارد و درصورت تمایل به بازگشت به زندگی مشترک با همسر سابق خود، باید عقد ازدواج جدیدی بین آن‌ها برقرار شود.
مورد بعدی درباره رجوع این‌است که، رجوع مرد می‌تواند به‌هرشکلی و با هر وسیله‌ای که نشان دهد تمایل دارد زندگی با همسر خود را ادامه‌دهد، انجام‌شود. درواقع حتی نیاز نیست که مرد مستقیماً تمایل به رجوع را به همسر خود بیان کند.
توجه به این مورد برای خانم‌ها، به ویژه در مواردی که زن مهریه خودرا دربرابر انجام طلاق به مرد می‌بخشد بسیار اهمیت دارد. در چنین حالتی باید دقت شود که حتماً نوع طلاق به صورت بائن ثبت شود، تا دیگر امکان رجوع برای مرد وجود نداشته‌باشد. البته قطعاً مشاوره با وکیل خانواده می‌تواند راهنمایی بهتر و جامع‌تری در این زمینه به شما ارائه بدهد.
ثبت رجوع در طلاق رجعی
همان‌طور که بالاتر نیز به این موضوع اشاره کردیم، در نوع رجعی طلاق، ابتدا یک صورت جلسه در دفتر ثبت طلاق تنظیم می‌شود و نهایتاً پس از پایان مدت عده، طلاق ثبت خواهد شد. اما درصورتی‌که که در مدت عده، رجوع صورت بگیرد، مرد مؤظف است ظرف مدت یک ماه انجام رجوع را به دفترخانه ثبت طلاق اطلاع دهد تا صورت‌جلسه طلاق باطل شود.
لازم به ذکر است که عدم اطلاع رجوع از طلاق توسط مرد، برای او مجازات کیفری نقدی و حبس را به‌دنبال خواهد داشت. برای توضیحات بیشتر درباره شرایط ثبت رجوع از طلاق و رویه انجام آن، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات مشاوره حضوری و تلفنی وبسایت عدالت آریایی استفاده کنید و از راهنمایی بهترین وکیل تهران بهره ببرید.
آیا در زمان عده طلاق رجعی همه ی آثار زوجیت پا برجاست؟
یکی از نکاتی که در زمان عده طلاق از نوع رجعی باید به آن توجه کرد، این است که باوجود جاری شدن صیغه طلاق، آثار ازدواج به‌طور کامل از بین نمی‌رود. درواقع می‌توان گفت که عقد ازدواج تا حدود زیادی همچنان پابرجاست و آثار آن ازبین نرفته‌است.
به‌طور مثال در مدت عده این نوع طلاق، مرد همچنان وظیفه دارد که نفقه همسر خودرا پرداخت کند. درباره ارث نیز، باید توجه داشت که درصورت فوت هریک از زن یا مرد در مدت عده طلاق به‌صورت رجعی، حق ارث برای طرف دیگر وجود دارد و زن و مرد در مدت عده طلاق از نوع رجعی ، از همسر فوت شده خود، ارث می‌برند.
البته وکلای متخصص در زمینه حقوق مالی زوجین و حقوق مالی بعد از طلاق، مانند وکیل مهریه، وکیل نفقه و موارد مشابه می‌توانند بیشتر و بهتر شما را در این زمینه راهنمایی کنند.
کلام پایانی درباره طلاق به‌صورت رجعی
طلاق رجعی، امکانی است که در شرع و قانون برای همسران فراهم شده‌است تا درصورت پشیمانی از طلاق و یا درحالتی‌که تصمیم به طلاق در شرایط عصبانیت و بدون فکر به عواقب آن، امکان بازگشت به زندگی مشترک برای آن‌ها وجود داشته‌باشد.
این نوع طلاق شرایط مخصوصی دارد که در این مطلب درباره آن توضیح دادیم. شما می‌توانید برای توضیحات بیشتر و پاسخ به سوالات خود، از مشاوره با وکلای باتجربه مجموعه ما استفاده کنید.
نظری دهید